Trong kho báu truyện cười dân gian việt nam nói chung, Nam cỗ nói riêng, Truyện kể cha Phi đã biến hóa một hiện tượng văn hóa truyền thống đặc sắc, với hồ hết sắc thái thể hiện cái hài thẩm mỹ và nghệ thuật khá độc đáo. Cũng chính vì vậy, những Truyện kể ba Phi – nhiều phần do bao gồm Bác ba Phi kể, một số do bạn khác dựa vào lối nhắc của chưng mà sáng tác buộc phải – đã được lưu truyền sâu rộng khắp vùng nam Bộ. Bạn đang xem: Bác ba phi kể truyện
Qua những Truyện kể tía Phi đã xem thêm thông tin được, ta hoàn toàn có thể hình dung được một miệt đất rừng U Minh trù phú “chim kêu như hát bội, cá lội xoàn tợ mắm nêm” của những con người phóng khoáng, sáng sủa khẩn hoang mở đất và kiên cường đánh giặc để đảm bảo mảnh khu đất của mình. Kề bên hiện thực thôn hội nhộn nhịp đó, ta lại thấy ở Truyện kể bố Phi những tố chất dân gian tính chất Nam cỗ với tiếng cười hóm hỉnh, hồn hậu với thoải mái.
Trong nội dung bài viết này, cửa hàng chúng tôi sẽ thứu tự đi sâu tìm hiểu về những sắc thái của tiếng mỉm cười dân gian Nam cỗ được mô tả rất rõ rệt trong Truyện kể tía Phi.
1. TIẾNG CƯỜI DÍ DỎM TRƯỚC THIÊN NHIÊN TRÙ PHÚ
Lịch sử của vùng khu đất Nam Bộ nối sát với lịch sử vẻ vang khẩn hoang lập ấp của dòng tín đồ di dân từ bỏ Thuận Quảng vào nam giới từ thay kỷ XVII-XVIII. Đất Nam cỗ ngay từ trên đầu thế kỷ XX vẫn còn nổi giờ hoang vu cùng trù phú. Nhưng mà hoang vu với trù phú hơn chắc rằng vẫn là vùng đất U Minh – Đồng Tháp Mười.
Thông thường, trong phạm trù chiếc hài thì “Tiếng cười bởi vì cái hài gửi lại nhằm mục tiêu giải thoát mang lại con fan những thói xấu cá nhân và tệ nạn buôn bản hội, khỏi số đông điều ti nhân thể và thị hiếu tầm thường; nó có chức năng lớn trong việc giáo dục đào tạo tư tưởng, đạo đức nghề nghiệp và thẩm mỹ cho các người” < 8: 103 >. Đó đó là tiếng cười thoát ra từ bỏ sự đả kích, châm biếm, mỉa mai đối với bạo quyền, cường hào ác bá, các tệ nạn xã hội, hầu hết thói lỗi tật xấu, như ta thường chạm mặt trong những truyện cười dân gian, tất cả truyện mỉm cười dân gian nam giới Bộ. Tuy thế ở Truyện kể bố Phi thì đặc điểm của tiếng mỉm cười không vậy.
Như trên đang nói, người U Minh vốn là đều lưu dân, luôn luôn luôn đề nghị trực diện tranh đấu với đầm hoang thú dữ nhằm sinh tồn sau thời điểm đã gan dạ tự nguyện hoặc bị đày ải vào mảnh đất nền địa đầu phương Nam, quăng quật lại sau lưng những thành kiến và trói buộc cổ hủ. Vày cùng là lưu người ở vùng khu đất mới, trong quan hệ xã hội, chúng ta phải đồng hành bên nhau, cả một trong những lúc về tối lửa tắt đèn. Chắc hẳn rằng vì vậy, thân họ không có cái các đại lý để cách tân và phát triển những tiếng mỉm cười đả kích, phê phán , châm biếm. Nhưng nhu yếu về tiếng cười cợt là luôn luôn gồm thực và quan trọng trong đời sống nhỏ người. “Trên các đại lý nào mà chiếc hài được xem là một trong những phạm trù trung trung tâm của mỹ học? Sự vĩnh cửu của nhân tiện loại quan trọng – hài kịch – không đủ để tách bóc riêng phạm trù dòng hài ra. Nếu không chúng ta sẽ phải tạo thành các phạm trù từ toàn bộ mọi thể loại thẩm mỹ và nghệ thuật hiện có. Cái hài vượt ra bên ngoài khuôn khổ thể nhiều loại hài kịch – nó phổ cập rộng rãi trong đời sống bình thường, phần nhiều ở mọi mọi nghành nghề của thực tại thôn hội”, đó là chủ ý của gs mỹ học M.F.Ốpxianhicốp < 10: 212 >. Và bởi vì cái hài “phổ trở nên trong đời sống bình thường” buộc phải những lưu lại dân Nam cỗ cũng đã hình thành tiếng cười cho khách hàng từ những đối tượng người dùng rất gần gụi là vạn vật thiên nhiên trù phú vây quanh. Đối tượng ấy, thêm vào đó cái tính phương pháp phóng khoáng , lạc quan được hiện ra từ những lý do xã hội – địa lý của fan dân Nam bộ như sẽ nói, đã tạo nên một sắc đẹp thái giờ cười lạ mắt được phản chiếu trong Truyện kể ba Phi: tiếng mỉm cười dí dỏm trước sự trù phú của vùng đất mới.
Tiếng cười sáng sủa ấy đã bật lên từ số đông các Truyện kể ba Phi. Mùa nước nổi, lúa thóc tưởng chừng đang “đi theo chị thủy hết”, ai nấy hồ hết “chờ hạ cơn nước chum nhưng đi bắt cá, để lươn nạp năng lượng qua ngày”, “nẫu ruột” là vậy nhưng rồi cũng đổi thay đề tài để Bác bố Phi bịa chuyện bông đùa: “Lúa sẽ nở ngầm dưới đáy nước. Lúa đang chuyển mình nở nghe rào rào. Những bé chàng bè tìm cá ăn, lớ quớ núm nào mà lại đút đầu vào giữa gốc vết mờ do bụi luá, lúa nở r, mắc kẹt đầu rồi cứ chổng cẳng mà chòi. Khoái quá, tui chống xuồng đi “nhổ” đấng mày râu bè. Có tác dụng một lát, tui trói quăng quật đầy một xuồng be tám. Phòng xuồng rút về xóm, tui đến bà bé hay, biểu ruộng ai hoá ra bắt đàn ông bè về ăn, rồi cắt tranh mò mẫm bó từng vết mờ do bụi lúa lại, kẻo nở quá, tới mùa nó lốp hết” ( Lúa nở ngầm ). Vậy đó, đất rừng phương Nam cực kì trù phú. Nếp thì dẻo đến dòng bánh không nhiều bị rẫy dính vào cây xiên nhà, chó nhảy lên táp cũng trở nên treo tòn ten tỏn tẻn trên đó ( Nếp dẻo ). Chim chóc thì sống lẫn lộn với gia súc: “Riết rồi cảm cúm núm kế bên đồng, con trống nào chân cũng có thể có mọc cựa, còn kê trống trong bên thì hay cất tiếng gáy vang: “Ò ó o … Cúm! Ò ó o … Cúm! cảm cúm …” ( Ven rừng U Minh thuở trước ). Chuột thì “đứng sắp đến hàng , nhỏ dại đứng trước, to đứng sau đa số bân phương diện đất. Chuột nhỏ tuổi thì đưa hai tay lên, chuột mập thì một tay chắp sau hậu môn một tay giới thiệu hứng lúa. Gồm mấy nhỏ chuột già không hứng được lúa nhằm ăn, ngồi vuốt râu, mặt mày bi hùng thiu.” ( Chim và con chuột U Minh ). Cá trê thì đầy lung, đến mức con nai chà chỉ trong nháng chốc đã trở nên chúng bu theo “rỉa sạch mát trọi giết thà, xương xóc”, “làm cho bé nai cứ trồi lui, trồi tới” như đang còn lội, “kéo nai lên (thì) được cả tạ cá trê, bé nào bé nấy to bằng cườm tay fan lớn” ( Cá trê Lung Tràm ). Con cá quả thì to cho “táp trụm lủm chiếc xuồng sáp chở đầy mật ong” rồi “nhai nhai một giải pháp ngon lành” ( Cá lóc Lung Tràm ). Sân vườn cũng đầy trái, đến chỉ để rụng mang đến cá ăn, yêu cầu cá bổi giết mổ chát ngấm, cá rô làm bếp chua “khỏi đề xuất dầm me, dạo cơm mẻ”, con cá quả nấu cháo “khỏi yêu cầu vắt nước cốt dừa” ( Cá nuôi ). Rồi tôm, ếch, rùa, rắn, trăn, ong, nai, heo rừng, khỉ, nai, voi, cọp, cá sấu, kỳ đà… của khu đất rừng U Minh phần lớn trở thành đối tượng người dùng gây mỉm cười một bí quyết dí dỏm trong Truyện kể tía Phi.
Có thể nói mà không còn cường điệu, rằng tiếng mỉm cười dí dỏm ấy – tiếng cười cợt thoải mái, phóng khoáng với dung dị nhằm mục tiêu tập hợp hầu như lưu dân ngồi lại bên nhau giữa một rừng đất new hoang vu cơ mà trù phú – chỉ rất có thể thoát ra từ dân gian nam Bộ .
2. TIẾNG CƯỜI LẠC quan lại TRONG MỞ ĐẤT VÀ GIỮ ĐẤT
2.1. Như ta phần lớn biết, Nam bộ vốn là vùng đất mới. Kề bên sự ưu tiên của thiên nhiên, khu đất rừng phương nam cũng để ra cho tất cả những người di thực biết bao thách đố: “muỗi kêu như sáo thổi, đĩa lội lềnh như bánh canh”; thú dữ, thiên tai, bệnh dịch chướng… Ấy là chưa tính bao lo toan của bắt đầu định cư, đông đảo nhọc nhằn của cuộc khai phá và các tình cảm lắp bó với làng mạc xóm quê nhà cũ. Cũng có đôi khi, con người ở chỗ này “nẫu ruột”, “ngồi khoanh tay rế mà lại than vắn thở nhiều năm với bà xã con chịu trận” ( Lúa nở ngầm ). Nhưng lại rồi, thực tế cuộc sống đời thường không có thể chấp nhận được họ bi quan, quăng quật cuộc; hơn nữa, bản thân họ lại là đầy đủ con người vốn rất khó bị mệnh chung phục trước bạo quyền cùng trước trường đoản cú nhiên.
Cái tinh thần sáng sủa của người dân Nam cỗ trong thừa trình đoạt được thiên nhiên ấy tồn tại khá rõ ràng qua tiếng cười của Truyện kể bố Phi. Ngay giữa những truyện kể diễn đạt tiếng cười dí dỏm trước thiên nhiên trù phú đã dẫn trên đây, cũng tràn trề cái giờ cười lạc quan của những người dân mở đất: dù trong cảnh đồng ruộng chìm chìm ngập trong sóng nước giỏi giữa mùa khô hạn, dù tiếp tục bị chim con chuột phá hại mùa màng tuyệt thú dữ bắt nạt dọa cuộc sống … , những người dân U Minh vẫn luôn luôn cất tiếng cười.
Nhưng triệu tập hơn cả cho dòng tiếng cười lạc quan ấy, phải nói đến các truyện: Mô khu đất biết đi, Bắt heo rừng, bé chó săn dũng cảm, Heo đi cày, con khỉ biết mần ruộng, Khỉ đi vạc ( 2 truyện ), duy trì rẫy, Voi nhổ mạ, bệnh lý da cổ của tôi, Câu cá sấu, Xuồng cá sấu, Bắt rắn hổ, Cọp xay lúa, nhỏ trăn… rồng, …
Ở Mô khu đất biết đi, tình trạng bệnh da cổ của tôi, con trăn… rồng, cả một hiện thực hoang vu đầy dẫy cạnh tranh khăn đau đớn bày ra trước người nghe. “Năm đó mới đến mùa phát đất mà nước đã chum lên đầy ói đồng. Chuột bọ, rắn rít hết nơi ở, trèo lên đọt cây nằm có đùm”, cho nỗi… Bác bố Phi xuyên suốt đêm “ngồi mài mảng, hút thuốc trên sống lưng một nhỏ cá kình đước”, nó bò mang bác vào tại nhà mà chưng cũng chẳng hay! ( Mô đất biết đi ). Phương tiện giao thông chủ yếu phụ thuộc vào sông nước, mà “Thuở ấy, phía hai bên bờ sông Đốc là rừng lá trập trùng, lá dừa nước ken nhau chạy một mạch cho tới mé sông rồi như giựt mình dừng lại đứng chới với, phía hai bên ngọn chờm ra như mong câu mang nhau”, khi “lỡ nhỏ nước”, người dân phải về trong con nước ròng rã đêm thì sẽ càng hết sức hiểm nguy: “Trời tối đen như mực, tui cứ dòm lằn sáng trên trời mà lái theo. (…) lập tức tai tui nghe mẫu vèo, thân thể nhẹ bổng, ghe lũi tuốt lên mé bờ!” … , hiện thực đó đã hình thành cái nền đến Bác ba Phi bịa chuyện: “sợi dây kẽm chằng cột đáy gạt văng chiếc đầu” và rồi vì ban đêm lụp chụp, không sẵn bay, dượng tứ dùng xi măng tháp lại mẫu đầu của chưng không kỹ phải “đến hiện thời da cổ mới sần sượng vậy kia đa!” ( Căn dịch da cổ của tôi ). Hầu hết đêm mưa và bão “Vợ ông chồng con mẫu ngủ bên trên túp chòi gồm sàn gác, bị giông đẩy đưa”, dưới thì đầy dẫy “thú rừng bị ướt ổ, lạnh, đâm ra quạu, cắn lộn với nhau kêu ầm lên”, hiểm ác là vậy nhưng mà Bác bố Phi vẫn tiếp tục cợt nghịch “tựa như ngồi thuyền nan bên trên biển” với thêu dệt chuyện ( Con trăn … rồng )!
Ở mọi truyện còn lại, là phần lớn cảnh con người phải bảo đảm thành trái lao hễ và cả tính mạng của mình trước thú dữ, đề nghị sống bình thường cùng cùng với thú rừng cơ mà vẫn cười vui dí dỏm. Lạc quan đến rứa là cùng!
2.2. Không chỉ có có sáng sủa trong đương đầu với thiên nhiên khắc nghiệt, Truyện kể cha Phi còn có cả sự sáng sủa trong quá trình giữ đất, mảnh đất nền mà tín đồ dân đã bỏ mặc hiểm nguy dày công khai phá. Hết Tây rồi đến Mỹ lúc đặt chân mang đến U Minh gần như trở thành đối tượng người dùng của giờ cười. Cái lòng tin “bảo vệ chủ quyền” ở chỗ này được bộc lộ một cách bí mật đáo trải qua những mẩu truyện khôi hài. “Cò Tây cấm ngặt không cho chở dưa (hấu) bởi xe” mà vẫn bị chúng ta “qua mặt” dễ ợt đến ngớ ngẩn: “Thưa ông cò, sẽ là đầu hành khách, kia ông xem kỹ lại đi! vị đường khấp khểnh quá, xe đua xóc quá làm cho đầu du khách thối lủng mui xe, trổ lên phía trên, rồi mắc kẹt ở đó… “ ( Phá phương tiện giao thông ). Bịa vậy thì ai tin được, trừ … Tây! vào Truyện kể tía Phi có tương đối nhiều mẩu truyện về vấn đề đánh Mỹ. Đây cũng là một trong hiện tượng lý thú. Thông thường, hầu hết mẩu truyện vui chống chiến tân tiến chỉ rải rác rến trong dân gian rồi được tập vừa lòng lại, sinh sống đây, vậy nên cả hàng loạt truyện được giữ truyền mà chỉ vị một tín đồ là Bác bố Phi sáng sủa tác.
Trong kho tàng những chuyện vui nội chiến thì Truyện kể tía Phi đã góp nhiều mẩu chuyện đặc sắc. Như ta biết, trong những năm đao binh chống Mỹ, đất rừng U Minh là một trọng điểm cọ xát của Mỹ-ngụy. Vậy mà người dân tại đây vẫn vui vẻ bám trụ tăng gia tài xuất nuôi quân, đóng góp vũ khí cho quân nhân và làm cho bình phong bảo hộ cho cán bộ phương pháp mạng hoạt động… Bị thằng công an Xọn bắt do “tội cha năm không đóng thuế đất, cùng không chịu đựng làm khế cầu cho nó”, bác bèn nghĩ về kế… Vậy nhưng cả quận trưởng Rạch Sáng cũng trở thành lừa ( Nói dóc bao gồm sách ). Nghĩa là, Bác cha Phi đâu gồm ngán bọn tay sai chũm quyền, rước cả bọn chúng ra để mà chế giễu. Qua phần nhiều truyện cười của Bác cha Phi về vấn đề này, một mặt, ta thấy cái khí phách cùng sự tuyệt vời của dân cư Nam Bộ, phương diện khác, ta thấy rõ ở chúng ta sự coi thường mẫu gọi là “sức mạnh xâm lược” của cỗ máy chiến tranh Mỹ – ngụy. Xe cộ lội nước, máy bay trực thăng , tàu chiến … với ba Phi đều hóa thành những món đồ vô dụng ! “Người ta ko thèm bắt ( xe pháo lội nước ) rồi nhưng cứ ủi vào chưn hoài”, “Tui nổi xung, tống mang lại nó một đạp thật mạnh, con rùa ( xe lội nước ) văng bổng lên ngoài đọt nga, rớt trái giữa lung Bùn một cái rầm!” ( Rùa U Minh ). “Cái đầu cái máy bay cán gáo bê qua, mẫu đuôi vừa quật lại, vẫn lúc sôi máu giận, tui vớt lái thêm một phảng nữa. Nghe “bụp” một tiếng, tức thì cái cán gáo rụng mất khúc đuôi, thét lên hù hụ, phun khói đen ra đít. Nó tròng trành, tròng trành, rồi cắm đầu xuống Lung Tràm.“ (Chém trực thăng). “Chưa kịp chui ra, tui ngay tắp lự bị chúng nhấc cò chiếc bụp. Body tui bị bắn ra, rửa vào nòng súng kêu nghe chiếc “có … ét” (…). Thật đàn Mỹ ở hạm đội nổi trên sông Ông Đốc nghịch ác quá, chúng lấy tui làm giẻ lau nòng súng mang lại chúng” ( Thụt nòng ô buýt ! . Ví dụ toàn là “nói dóc”! nhưng lại qua dòng “nói dóc” này, ta thấy tía Phi nói riêng, quần chúng Nam cỗ nói phổ biến chẳng hề coi những máy bộ chiến tranh văn minh kia nặng nề một kí lô như thế nào cả: “ Tui thì “hú” tuyệt “khẹt” gì rồi cũng tréo ngoảy hấp thụ nước trà chơi, kể như tiếng pháo nổ tùng phình là giờ trống bầy trẻ tấn công múa lạm vậy.” ( Tờ giấy khen )! ko nhờ lạc quan như cố kỉnh , tín đồ dân U Minh sao đạt được cái mức độ mạnh niềm tin bám trụ giữ đất suốt bao năm chiến tranh vô cùng khốc liệt ngay trong lòng địch?
Rõ ràng, Truyện kể bố Phi là một bộc lộ rất chân thực cho dòng sắc thái tinh thần lạc quan của tín đồ dân Nam bộ nói chung, dân cư U Minh nói riêng, trong quá trình khai phá vạn vật thiên nhiên và đảm bảo an toàn các kết quả đó của mình.
3. TIẾNG CƯỜI BẬT LÊN TỪ MỘT LỐI “NÓI DÓC” CÓ NGHỆ THUẬT CỦA NGƯỜI NÔNG DÂN VUI TÍNH
Để tạo cho những tiếng cười cợt dí dỏm, Truyện kể tía Phi đã vận dụng một biện pháp nhuần nhị một số biện pháp gây cười cổ xưa của văn học dân gian ( folklore ), mà đa phần là biện pháp ngoa dụ ( cường điệu, phóng đại, khoa trương… ) và một số biện pháp tu từ bỏ văn bản. Ở Truyện kể tía Phi, ta cũng còn hoàn toàn có thể nhận thấy nhiều màu sắc biểu cảm được miêu tả qua cách thực hiện từ ngữ đặc điểm Nam Bộ.
Ở đây shop chúng tôi chỉ xin nêu một số trong những biện pháp nghệ thuật chủ yếu ớt đã làm cho nên phong cách tía Phi.
3.1. Trong số truyện cười, ngoa dụ được coi là một trong hai phương án gây mỉm cười cơ bạn dạng < 1: 24 >, “ là cách tiến hành cường điệu một nấc độ, tính chất, đặc điểm nào đó của sự vật” < 5: 213 >. Đây là trong những biện pháp tu tự ngữ nghĩa.
Xem thêm: Định Vị Thiết Bị Trong Tìm Iphone Khác Mà Ngay Cả Họ Cũng Không Biết
Ở Truyện kể tía Phi, việc vận dụng biện pháp ngoa dụ bao gồm sắc thái nào độc đáo và khác biệt so cùng với việc vận dụng thông thường?
Trước hết, ta dễ ợt nhận ra gần như ngoa dụ trong Truyện kể cha Phi thường khởi nguồn từ những sự việc, hiện tượng vốn vẫn tồn tại trong thực tế. Cơ sở thực tiễn của ngoa dụ Lúa nở ngầm chính là hiện tượng kỳ lạ lúa nổi làm việc đồng bởi Nam Bộ. Cửa hàng của ngoa dụ Nếp dẻo chính là loại nếp Cò Hương nổi tiếng của khu đất rừng U Minh. Thiết yếu cái hiện thực cực kỳ màu mỡ, trù phú của đất rừng phương phái mạnh đã làm nền cho phần đa ngoa dụ của hàng loạt các Truyện kể tía Phi khác. Và vị vậy, chiếc “dóc” của tía Phi mới được tồn tại cùng lưu truyền thoáng rộng khắp đồng bằng sông Cửu Long cùng Nam Bộ như một hiện tượng văn hóa độc đáo chứ không phải như một sự chọc mỉm cười dễ dãi.
Đồng thời, ta còn thấy tại chỗ này một hình thức ngoa dụ – tăng cấp rất đặc sắc, vừa có tác dụng tăng thêm cường độ, trường độ mang đến tiếng cười, vừa gây được tuyệt vời mạnh ở fan nghe. Chẳng hạn, vào truyện Cá lóc Lung Tràm: “Đang thời gian “nhả sương phung mây” phì phèo, tôi tự dưng nghe ở gần đâu đây có ổ ong mật vẫn sổ nực. (…) Trời ơi! Ổ ong lang đóng ngay dưới bắp chuối đây chớ hổng đâu xa. (…) Tấm tàn ong lớn bởi cái nia vậy. Sót lại khúc mức, nó rớt xuống tấm vải mủ đụi đụi. Từng khối mật rubi óng bởi trái dừa thô nằm hóa học đống trên tấm vải vóc mủ. Tui chặt cây khoanh thêm mấy tấm nữa làm bồn chứa. (…) Tui nắn sáp thành một mẫu xuồng to chở độ vài chục thùng mật. (…) Chiếc xuồng nặng quá con trâu yêu cầu bườn nai lưng ạch mà vẫn trèo lên bờ không nổi. (…) Một con cá lóc rừng lên táp trụm lủm mẫu xuồng sáp chở đầy mật ong của tui rồi còn điều gì khác đâu! (…) “Con con các lóc đang nhai nhai cái xuồng sáp một phương pháp ngon lành dưới lung. Mật ong trào ra phía hai bên khóe miệng nó tiến thưởng óng cả một khúc nước Lung Tràm. “, v.v.
Nhờ vậy, sinh hoạt Truyện kể bố Phi , sự cường điệu trong khi đã được đẩy lên đến mức tột cùng.
3.2. Về khía cạnh văn bản, ngoài ra biện pháp tu từ thường bắt gặp (chủ yếu đuối là quan hệ tương hợp trong màu sắc phong cách), đáng để ý nhất sinh sống Truyện kể ba Phi là phương thức mở rộng. Ý thứ của dạng mở rộng này trong văn bạn dạng là giúp cho các truyện kể có vẻ như trọn vẹn chân thật. Thường thì Truyện kể bố Phi mở rộng làm việc phần dứt văn bản với một kiểu khôn xiết độc đáo: “Hổng tin hỏi mồi nhử mà coi!” (Gài bả bắt chim), “Hổng tin, bà nhỏ cứ hỏi “bà xã” tui demo coi!” (Bắt chim trời nạp năng lượng lúa), “Đứa làm sao hổng tin vô sau bếp coi bác bỏ gái bây đang dở mắm ra thì biết liền” (Ong mật rừng Tràm), “Không tin đi hỏi bả coi gồm phải thiệt vậy hông?” (Bắt heo rừng) tốt “Hổng tin cứ chế biến thử thì biết!” (Căn căn bệnh da cổ của tôi), v.v… Lối hoàn thành này có lẽ ta cũng chỉ chạm mặt ở từng Truyện kể bố Phi, đề nghị chăng có thể gọi đấy là “kiểu-kết-thúc-Ba-Phi”?
3.3. Ngoài các biện pháp tu từ đa số trên đây, cần yếu không nói tới một giọng điệu thuần khẩu ngữ phái mạnh Bộ đã mang lại công dụng nghệ thuật cao đến Truyện kể bố Phi. Cho dù những văn bản đã xem thêm thông tin ghi chép lại hoàn toàn có thể có sự thay đổi đôi chút đối với nguyên văn Truyện kể ba Phi, thì, nhìn trên đại thể, đó vẫn là khẩu ngữ nam giới Bộ.
Tính khẩu ngữ Nam cỗ trong Truyện kể tía Phi miêu tả rất rõ rệt qua bí quyết sử dụng những từ xưng hô, tè từ, tự địa phương, những quán ngữ, thành ngữ, biện pháp ví von, miêu tả…
Thử chăm chú một đoạn vào truyện Tôm U Minh: “Cái năm đó nắng gì cho lung, bàu khô sạch trọi, không thể một miếng nước thấm tay. Hạn đến chó nằm hàng ba nhìn trời lè lưỡi, con gà ấp bên trên ổ hót cổ thở hết ra hơi, trâu thèm nước đổ bọt bong bóng mồ hôi. Nhà tui chỉ tất cả mấy loại đìa cá giống với một búng đập thông ra ghê Ngang là còn đựng nước chút đỉnh.”
Và mấy đoạn khác, trong Tờ giấy khen:
“Tờ giấy khen của huyện cấp cho cho tui về thành tích đóng góp võ khí cho lính công binh đánh tàu đó, chớ đề nghị chơi đâu?
Số là đây tính theo đường chim bay thẳng ra các pháo Rạch Ráng đâu độ bảy, tám cây số gì đó. Thường đêm, các pháo nó thụt lu ầm như giã gạo tan ba. Đạn pháo bay vô vùng mình bầy bầy chẳng khác le le về ăn đám mạ. Người ở trong tầm pháo riết rồi cũng đâm chai lì. Nghe bầy pháo nào hú hí thì thây kệ phụ vương nó ; chỉ chú ý đến bầy nào đi kêu khè khè, khẹt khẹt như tiếng vịt trống xiêm cồ gù thì new sửa soạn chum vô hầm.
Chuyện chính là đối với đàn bà nhỏ nít kia, tui thì “hú” hay “khẹt” gì cũng ngồi tréo ngoảy uống nước trà chơi, nói như tiếng pháo nổ tùng phình là giờ đồng hồ trống bầy trẻ tấn công múa lân vậy.”
Ở đầy đủ đoạn văn trên, phần nhiều chỗ in nghiêng là mọi từ ngữ được dùng trong khẩu ngữ phái mạnh Bộ. Rõ ràng, nếu sửa chữa những trường đoản cú ngữ đó bằng những từ bỏ ngữ trong vốn từ toàn dân thì cái giọng điệu thuần khẩu ngữ Nam bộ cũng mất đi và số đông Truyện kể cha Phi sẽ cực nhọc lòng tạo được hiệu quả thẩm mỹ cao.
ooOoo
Tóm lại, qua bài viết này, công ty chúng tôi muốn khẳng định: Truyện kể tía Phi là một thành phầm tinh thần tiêu biểu vượt trội của dân gian nam Bộ. Gần như truyện kể này, một mặt, làm đa dạng thêm cho kho báu văn học dân gian Việt Nam, khía cạnh khác, phản chiếu một biện pháp khá sinh động về thiên nhiên và con người ở địa đầu phương phái mạnh Tổ quốc. Chủ yếu những sắc thái rất dị và đặc sắc của tiếng cười ở Truyện kể cha Phi đã khiến cho tác phẩm cùng tên tuổi Bác cha Phi vượt thoát khỏi địa giới U Minh, lưu lại truyền cả một vùng rộng lớn Nam Bộ.
Chúng tôi xin mượn lời của văn hào M. Gorki để kết thúc bài viết này: “Cơ sở của thẩm mỹ bằng lời là thẩm mỹ và nghệ thuật dân gian. Hãy sưu tầm thẩm mỹ dân gian, hãy học tập tập thẩm mỹ dân gian và phải chỉnh lý đem nó…” ( kéo theo < 13: 83 > ).
——————————
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. TRƯƠNG CHÍNH – PHONG CHÂU, Tiếng cười dân gian Việt Nam, NXB công nghệ xã hội, Hà Nội, 1987.2. NGUYỄN GIAO CƯ cùng tgk, Truyện nói Trạng, NXB Đà Nẵng, 1998.3. NGUYỄN HỮU HIẾU, Truyện nói dân gian nam Bộ, NXB thành phố Hồ Chí Minh, 1987.4. VŨ NGỌC KHÁNH, Kho tàng truyện cười Việt Nam ( tập 3 ), NXB văn hóa – Thông tin, Hà Nội, 1995 .5. ĐINH TRỌNG LẠC (chủ biên), Phong giải pháp học giờ Việt, NXB Giáo dục, 1993.6. NGUYỄN ĐĂNG NA, Truyện Trạng, NXB Giáo dục, 1988.7. BÙI MẠNH NHỊ và tgk: Truyện cười cợt dân gian phái mạnh Bộ, NXB tp Hồ Chí Minh, 1989.8. NHIỀU TÁC GIẢ, Từ điển văn học ( tập 1 ), NXB kỹ thuật xã hội, Hà Nội, 1983.9. NHIỀU TÁC GIẢ, Địa chí văn hóa truyền thống Thành phố hồ Chí Minh, NXB Thànb phố hồ nước Chí Minh, 1988.10. M.F.ÔP-XI-A-NHI-CÔP, Mỹ học tập Mác-Lênin ( bạn dạng dịch của Phạm Văn Bích), NXB Văn hóa, HN, 1987.11. THẠCH PHƯƠNG cùng tgk: Kho tàng truyện trạng Việt Nam, NXB công nghệ xã hội, HN, 1996.12. PHAN ANH TUẤN, Những mẩu truyện lý thú về Bác ba Phi, NXB tp Hồ Chí Minh, 1990.13. HỒ SĨ VỊNH, Gorki với âm nhạc dân gian, NXB Văn hóa, HN, 1986.Và một số mẩu chuyện vui tía Phi in trong:– Câu lạc bộ tía Phi , Minh Hải, 1990, 1991, 1992, 1995, 1996.– Chuyện vui tía Phi, văn nghệ Minh Hải, 1979.– Chuyện vui Bác ba Phi, Văn nghệ thành phố Hồ Chí Minh, 1978.
